Sự trong sáng của tiếng Việt

Gần đây, trên các sân khấu ca nhạc hay trên các chương trình truyền hình, một số không ít ca sĩ có những cách giao lưu và tiếp cận lạ đời. Riêng việc phát âm ca từ thì khỏi nói rồi, hầu như nhả chữ chẳng ai nghe rõ được, họ dùng thứ tiếng Việt xí xô xí xào nghe thật lạ, khi hát thì các âm ch biến thành âm tr hết, thí dụ như “tro em một ngày, một ngày thôi…”, nhưng khi nói thì tr lại biến thành ch, thí dụ như “ở chong chường hợp này…”, tôi không biết họ cố tình hay vô tình, hoặc do thói quen muốn cho khác người hay sao ấy, nhưng vì nghe riết nên thấy mà phát sợ!
Thỉnh thoảng khi giao lưu với khán giả lại… Hú! Hú! Thân chào các bạn yêu quý… Hú! Các bạn cùng hát với mình đi nhé!… Hú! v.v… và v.v… Nghe mà rụng rời, chúng tôi không thể nào hiểu nổi? Bộ họ hết lời để nói rồi hay sao? Sự trong sáng của tiếng Việt để ở đâu cả rồi? Nghĩ thật mà buồn, có lẽ các ca sĩ ấy cho rằng đó là thời thượng, cho đó là biểu lộ sự phấn khích đáng yêu…?!
Còn trên truyền hình, thỉnh thoảng chúng ta lại bắt gặp các người dẫn chương trình thường thốt lên WOW! WOAH! mà không biết với dụng ý gì? Có lẽ họ cho rằng bắt chước người Mỹ như thế cho hợp thời, cho có văn hóa chăng? Riết rồi các em dẫn chương trình thiếu nhi cũng bắt chước WOW! WOAH! như vậy. Tại sao chúng ta không dùng những từ tiếng Việt như “Ôi, thật thế sao?” hoặc “A, đúng rồi đấy!” vừa thân tình vừa mang sắc thái dễ mến, vừa gần gũi hơn hay sao?
Họ quên rằng người Việt chúng ta vinh dự có được một ngôn ngữ riêng của chúng ta mà không trùng ai. Các nước khác như Canada, Australia, Bỉ, Thụy Sĩ… đều là các nước tiên tiến, nhưng họ rất buồn vì họ không có tiếng của nước họ mà phải dùng tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức làm ngôn ngữ chính thức. Chúng ta có tiếng Việt trong sáng và nhẹ nhàng, tại sao lại làm cho nó bị lu mờ đi?

Nhà ngôn ngữ học người Italia A. Pazzi viết trong một cuốn sách rằng: “Người Việt nói như hát”, vì tiếng Việt có nhiều thanh âm, khi nói lên nghe trầm bổng giống như hát vậy. Người nước ngoài tôn trọng chúng ta như thế, thì cớ vì lẽ gì mà chúng ta cứ cố tình lãng quên, cố bắt chước những cái không hay của nước ngoài cho ra vẻ thời thượng. Bộ họ tưởng thời thượng là hay lắm sao? Nó chỉ là tấm áo khoác cho có vẻ trưởng giả bên ngoài, bên trong thì rỗng tuếch! Tôi không bao giờ là một người bảo thủ, nhưng hãy bắt chước những cái hay của nước ngoài như phép lịch sự, cách cư xử văn minh, cách tôn trọng người đối diện, cách lắng nghe người khác chứ đừng bắt chước những điều không đáng có như vậy.
Hãy để tiếng Việt chúng ta trong sáng như chính nó đã có như thế.

(2006)